KROK 1
Wstępne wyznaczenie zarysu budynku - w jego obrębie należy usunąć humus; wykop powinien osiągnąć głębokość górnej powierzchni ław fundamentowych.
KROK 2
Geodeta wytycza linie bazowe dla ścian fundamentowych, a także tzw. reper - wysokościowy punkt odniesienia dla poziomu posadowienia budynku.
KROK 3
Wokół wykopu (w odległości ok. 50 cm od jego zewnętrznych krawędzi) należy wbić paliki i przymocować do nich poziome deski. Do takiej konstrukcji mocujcie tzw. ławy drutowe (z mocnego drutu, np. wiązałkowego); ich punkty przecięcia wyznaczają narożniki ścian fundamentowych.
KROK 4
Na podstawie punktów charakterystycznych ław drutowych należy wytyczyć odpowiadające im punkty w wykopie.
KROK 5
Ręcznie wykonanie wykopów pod ławy.
KROK 6
Wyrównanie dna wykopu pod ławy. Na gruntach lekkich, łatwo osypujących się warto ułożyć w wykopie folię budowlaną, wywijając ją z obu stron do góry na około 25 cm. Taki zabieg ochroni wylewaną mieszankę betonową przed zanieczyszczeniem ziemią oraz zapobiegnie odpływaniu wody zarobowej do gruntu. Wywinięcie folii pozwoli betonowemu podkładowi dobrze związać, zapobiegając zbyt szybkiemu odparowaniu wody.
KROK 7
Na dnie wykopu należy ułożyć 10 centymetrową warstwę betonu B10 (na lekkim piaszczystym gruncie i przy niskim poziomie wód gruntowych można ten krok pominąć)
KROK 8
Ułożenie zbrojenia wzdłużnego z 4 prętów o średnicy 12 mm ze stali gładkiej lub żebrowanej. Trzeba je połączyć w 30-centymetrowych odstępach drutem ∅ 6 mm. Ważne jest staranne łączenie prętów na całej długości oraz w narożach.
KROK 9
Ustawienie i dokładnie wypoziomowanie deskowania
ław.
KROK 10
Zbrojenie trzeba umocować w taki sposób, aby jego spód był uniesiony około 5 cm nad podłoże; można użyć w tym celu podkładek dystansujących lub podwiesić zbrojenie do deskowania.
KROK 11
Bezpośrednio przed wylaniem betonu warto obficie
polać deskowanie wodą.
KROK 12
Wypełnienie deskowania betonem klasy B15 lub B20. Jeśli mieszanka jest zbyt rzadka, trzeba ją zagęścić poprzez nakłuwanie prętem stalowym i opukiwanie szalunku (mieszanka ciekła lub półciekła) bądź wibratorem (mieszanka gęstoplastyczna). Podczas zagęszczania wibrator nie może dotykać zbrojenia ani deskowania.
KROK 13
Wyrównanie powierzchni ław z jednoczesnym ich zatarciem.
KROK 14
Dobę po ułożeniu mieszanki trzeba rozpocząć pielęgnację betonu, czyli polewanie go wodą co kilka godzin (przez 5-10 dni) W czasie obfitych opadów problem ten znika.
KROK 15
Po upływie tego czasu muruje się narożniki ścian fundamentowych, ponownie przyjmując za punkt odniesienia ławy drutowe.
KROK 16
Usunięcie deskowania.
KROK 17
Wyznaczcie miejsca przebiegu instalacji podziemnych (przyłącze elektryczne, wodociągowe, odpływ kanalizacji); w miejscach tych umieszcza się tzw. przelotki - krótkie odcinki rur z tworzywa lub kształtki styropianowe.
KROK 18
Wymurowanie ścian fundamentowych zewnętrznych i wewnętrznych oraz podstawy kominów, aż do poziomu podkładu pod podłogę parteru.
KROK 19
Uzupełnienie ubytków w spoinach wymurowanych ścian oraz zagruntowanie całej powierzchni muru emulsją asfaltowo-kauczukową.
KROK 20
Ułożenie odcinków instalacji podpodłogowych: kanalizacyjnej oraz wodociągowej „na gotowo" (ich końce należy zamknąć zaślepkami), elektrycznej (rura z wciągniętym drutem, który ułatwi później przeciągnięcie kabla).
KROK 21
Przestrzeń pomiędzy ścianami wypełnia się piaskiem bądź pospółką (piasek z cementem) i warstwowo zagęszcza.
KROK 22
Wyrównanie zaprawą górnej powierzchni ścian fundamentowych. Kolejną czynnością jest ułożenie na nich poziomej izolacji przeciwwilgociowej (dwie warstwy papy podkładowej na osnowie z poliestru lub włókna szklanego, klejone lepikiem na zimno). Papa musi wystawać ok. 15 cm poza wewnętrzną krawędź ścian fundamentowych, co pozwoli szczelnie połączyć ją z izolacją podłogi na gruncie.
KROK 23
Z chudego betonu wykonuje się podkład pod podłogę parteru (grubość co najmniej 6 cm). Górna powierzchnia podkładu powinna znaleźć się na poziomie izolacji przeciwwilgociowej ścian fundamentowych.
KROK 24
Zasypanie fundamentów od strony zewnętrznej; grunt zasypowy zagęszcza się mechanicznie, warstwami grubości nie większej niż 20 cm.
UWAGA! Betonowanie fundamentów powinno być wykonane bez przerw technologicznych - w ciągu kilku godzin (najwyżej jednego dnia). Dlatego też korzystniejszym rozwiązaniem od przygotowywania betonu na budowie jest jego zakup w betoniarni. Oprócz odpowiedniej ilości jednorodnego materiału zyskuje się również gwarancję jego odpowiedniej klasy.
(Fotografia tytułowa: Techbud)